Napoleonwever

Gezien in de Alentejo regio van Portugal.                                    Napoleonwever geluid

De Napoleonwever (Euplectes Afer) is een soort van zangvogel uit de familie Ploceidae afkomstig uit Afrika ten zuiden van de Sahara. Het is zeer seksueel dimorf in zijn broedseizoen, waarbij het mannetje opvallende gele en zwarte veren krijgt, contrasterend met de overwegend bruine verkleuring van het vrouwtje. De Napoleonwever werd voor het eerst beschreven door de Duitse naturalist Johann Friedrich Gmelin in 1789. Het en de Diadeemwever zijn af en toe in de aparte genus Taha geplaatst, maar DNA plaatst het in Euplectes, met geen naaste verwanten. 

Meer foto´s onderaan de pagina:

In gevangenschap is het gekruist met de Oranje Wever. De Napoleonwever is 95-105 mm (3,7-4,1 inch) in de lengte en 15 g (0,53 oz) in gewicht. Tijdens het broedseizoen is het seksueel dimorf, dat is, dat de waarneembare kenmerken van de mannetjes duidelijker geworden. Tijdens het broedseizoen, heeft het mannetje een opvallend goudgeel en zwart verenkleed. De snavel van beide geslachten is kort en kegelvormig. De kleur van de snavel van het mannetje is zwart tijdens het broedseizoen, daarentegen, tijdens het niet-broedseizoen, is de snavel van het mannetje hoorn van kleur, net als het vrouwtje.

De poten en voeten zijn rozebruin. Het mannetje is zwart aan de onderkant van de kop, keel, borst en buik, een brede zwarte kraag op de achterkant van de nek, en een briljante gele kroon, voorhoofd, en achterhoofd. Er is een gele vlek op de schouder, en de romp en rug zijn geel. De vleugels en de staart zijn bruin. Tijdens het niet-broedseizoen lijkt het mannelijke verenkleed op dat van het vrouwelijke verenkleed. De vrouwelijke Napoleonwever heeft lichtbruine bovendelen, met donkere strepen. De wenkbrauw is bleker en de onderkant is gebroken wit met fijne donkere strepen op de borst en flanken.

Het mannetje in broedkleed lijkt op de Fluweelwidavink, maar de laatste soort is groter en mist de gele kroon. Niet broedende mannetjes en vrouwtjes kunnen worden verward met de Grenadierwever, maar hebben witte in plaats van de bleekgele onderkant van de laatste.

De Napoleonwever is inheems in de Afrikaanse landen: Angola, Benin, Botswana, Burkina Faso, Kameroen, Centraal-Afrikaanse Republiek, Tsjaad, Congo, Democratische Republiek Congo, Ivoorkust, Ethiopië, Gabon, Gambia, Ghana, Guinee, Guinee-Bissau, Kenia, Lesotho, Liberia, Mali, Mauritanië, Mozambique, Namibië, Niger, Nigeria, Senegal, Sierra Leone, Zuid-Afrika, Soedan, Tanzania, Togo, Oeganda, Zambia en Zimbabwe. Het is ingevoerd in de volgende landen: de Verenigde Staten (Florida), Jamaica, Japan, Portugal, Puerto Rico en Venezuela.

Het geeft de voorkeur aan habitats zoals graslanden, vlies, en pannen. Het houdt van tarwe en gierst velden, en riet vegetatie langs wetlands. De Napoleonwever eet insecten, graan en zaden. Het leeft in koppels met zowel mannen als vrouwen. In niet-broedseizoen kunnen de groepen wevers en mussen bevatten. De oproep is een “hoogtonig” raspen, zoemend, enigszins insect-achtig: zzzzzzz, zzit, zzit, zzzz”.

Zij nestelen van november-mei, met een piek van december-maart, en de mannetjes zijn polygaam, maar de mannetjes broeden niet in kolonies. Elke man zal twee of meer ovale nesten bouwen met een top opening, waarbij de mannen bij ieder nest de vrouwen lokken door het showen van hun gele veren en opvallende vluchten.

Nesten worden gebouwd onder staande stengels van grassen of zegge of struiken. Het vrouwtje legt twee tot vier witte eieren. Ei- incubatie wordt uitsluitend gedaan door de vrouwtjes en duurt 12-14 dagen. Pasgeboren kuikens verlaten het nest na 11-13 dagen en zijn volledig onafhankelijk na een extra vijf weken.

Vogels kijken in de Alentejo regio van Portugal, Vogelreis en vogelexcursies met Nederlandse gids.